Tíðari fellibylir með hlýnandi loftslagi

Rannsóknir hafa sýnt að með hækkandi hitastigi má búast við aukningu í tíðni stórra fellibylja. En hversu mikilli aukningu ?

Í rannsókn sem birtist í PNAS hafa vísindamenn við Niels Bohr stofnunina skoðað hver breytingin yrði í tíðni fellibylja af stærð sambærileg þeirri sem fellibylurinn Katrina var.

Samkvæmt þeirri rannsókn mun tíðni slíkra atburða tífaldast (10x) ef hiti jarðar hækkar um 2°C.

Nú er rétt að taka fram að ýmsar aðferðir eru notaðar til að reikna breytingar í tíðni fellibylja við hlýnandi loftslag og ekki eru allir sammála um réttmæti þeirra.

Í þessari rannsókn notuðu vísindamennirnir nýja aðferð, notuðu hitastig frá öllum heiminum í eitt líkan.

Mynd 1. Fellibylir á stærð við Katrina (2005) verða algengari eftir því hiti jarðar hækkar.

Síðan 1923 hafa fellibylir á stærð við Katrina orðið á um 20 ára fresti.

Ef hitastig hækkar um 0.4°C, tvöfaldast tíðnin (verða þá á 10 ára fresti). Meira en helmingur fellibylja nú til dags er vegna hnattrænnar hlýnunar.

Ef hitinn hækkar um 2°C, tífaldast tíðnin, sem þíðir að fellibylir á stærð við Katrina verða annað hvert ár (segir Aslak Grinsted sem vann þessa rannsókn).

 

Fréttin á ensku: http://www.eurekalert.org/pub_releases/2013-03/uoc-mhs031413.php

Sand og öskufok þann 18. mars 2013

Image from NASA MODIS/Rapidfire.

Í Fljótshverfi, fyrir austan, hefur PM10 verið ansi hátt annað slagið vegna sterkra vinda og þurrviðris.

Mikið svifryk er einnig í Reykjavík, sum til komið í óveðrinu um daginn sem flutti mikið af ösku yfir borgina, sem situr enn víða. Einnig á umferð sinn þátt í svifrykinu, eins og gögn frá Grensás sýna (PM10).

Sand- og öskufok af suðurlandi

Í dag, 17. mars 2013, er töluvert sand- og öskufok af suðurlandi.

Svartar tölur eru vindhraði í metrum á sekúndu (blár hitastig í °C). Mynd frá Veðurstofu Íslands.

Á snjór ekki að vera hvítur ?

Í gær og í dag (7. mars 2013) hefur snjóað aðeins hér á Höfuðborgarsvæðinu. Ekki beint fréttnæmt, enda þótt lítið hafi snjóað í vetur. Hinsvegar er svolítið áhugavert að snjórinn er langt, langt, frá því að vera hvítur !

Snjórinn er miklu nær því að vera brúnleitur, eins og vonandi sést á myndinni að neðan (eða með því að kíkja út). Þetta er nýfallinn snjór, bíllinn ekki verið hreyfður síðan byrjaði að snjóa í gær.

Væntanlega er þetta vegna þess að snjórinn er sterklega blandaður ösku og sandi. Undanfarið hefur verið sterk austan og suð-austan átt og í fréttum komið fram að mikið ösku- og sand-fok er víða fyrir austan. Frétt um snjóöskudrullu í Fljótshlíð.

Vindurinn er enn austanstæður, en og þetta kort frá Veðurstofunni sýnir.

Svifryk yfir mörkum 4. mars 2013

Stykur svifryksmengunar, PM₁₀, mældist mest 372 µg/m³ kl. 20:00 þann 4. mars 2013. Sólarhringsmeðaltalið er um 80 µg/m³, sem er hærra en sett heisluverndarmörk 50 µg/m³.

Í gær voru einnig sandstormar í þurri norðanáttinni. Gervitunglamyndir sýna skemmtilega þróun frá 11:25 til 13:40 (images courtesy of NASA/Rapidfire and IMO).

Fínar agnir í andrúmslofti og hjartaáföll

Í nýlegri rannsókn við Rice háskólann í Houston kom í ljós að fyrir hver 10 µg/m³ sem styrkur PM_2.5 eykst (sólarhringsmeðaltal), daginn sem hjartaáfall verður eða daginn áður, eykst hættan á hjartaáfalli um 2% – 9%.

Þarna voru rannsökuð tilfelli hjartaáfalla utan spítala (Out of Hospital Cardiac Arrests) í Houston, yfir 8 ára tímabil, meira en 11 þúsund tilfelli. Fundu að fyrir 6 µg/m³ sem styrkur PM_2.5 eykst (sólarhringsmeðaltal) daginn sem hjartaáfall verður og daginn áður, aukast líkurnar á hjartaáfalli um 4.6%.

Heimild:

L. Raun and K. B. Ensor. 2012. Association of Out-of-Hospital Cardiac Arrest with Exposure to Fine Particulate and Ozone Ambient Air Pollution from Case Crossover Analysis Results: Are the Standards Protective? James Baker III Institute for Public Policy, Rice University.

Svifryksmengun yfir mörkum 13. febrúar 2013

Svifyrkmengun var yfir sólarhrings heilsuverndarmörkum, sem eru 50 µg/m³, þann 13. febrúar síðastliðinn við Grensásveg. Stöðin mælir á 30 mín fresti og var meðaltal þeirra 42 mælinga (af 48) sem tókust þann daginn 55 µg/m³.

Umferð var, án efa, aðalástæða þess að styrkur svifryks var þetta hár. Bæði útblástur og síðan einnig uppþyrlun af götum, eins og mátti glöggt sjá í umferðinni á miðvikudag, olli háum styrk svifryks. Mjög hægur vindur var og jafnvel mögulega hitahvarf, sem tryggir að NO_x úr útblæstri bíla og svifryk fóru ekki langt !