Ísfingur teygja sig niður

Magnað myndband sem sýnir hvernig salt sem hafísinn losar sig við sekkur og myndar ísfingur sem ná niður á botn.

Enn ein snilldarmyndatakan frá BBC.

Deathly ice finger caught on film: A bizarre underwater "icicle of death" is captured on camera for the first time by BBC filmmakers.

Ösku/sand stormur sunnan Vatnajökuls þann 18. október 2011

Enn nóg af ösku, og sandi, til að hreyfa við þegar þurrt er og hvasst á svæðinu sunnan Vatnajökuls. Og raunar víðar.

MODIS mynd frá 13:30 (Image courtesy of NASA/Rapifire).

 

MODIS mynd frá 11:40 (Image courtesy of NASA/Rapifire).

Ótrúlegur öskustrókur, öskufok, frá Grímsvötnum, Vatnajökli

Mynd frá því kl. 12:50 í dag 13. september 2011 (NASA/Rapidfire).

Sand- og öskufok

Enn þurrt og einhver vindur og því mikið öskufok á suðurlandi og einnig fok sunnan Langjökuls.

Loftgæðin voru því ekki sérlega góð um tíma (PM10 fór í um 300 micro-g/m3) og skyggnið eftir því. Myndin að neðan, tekin undir hlíðum Helgafells í áttina að Esjunni, sýnir það vel.

Gervitunglamyndir sýna þetta einnig mjög vel (myndir frá NASA/Rapidfire).

Dust/ash storm in Iceland 12 September 2011

Öskufok af jökli

Í dag, 10. september 2011, er töluvert öskufok af Vatnajökli vestanverðum.

Raunar fýkur víðar að, eins og greina má á gervitunglamynd frá 12:30 í dag.

 
MODIS image from NASA/Rapidfire.

Einnig sjást upptökin nokkuð vel á þessari frá 12:15.

MODIS image from NASA/Rapidfire.

Sand- og öskustormur í dag

Set og uppblástur frá svæðinu sunnan Langjökuls og aska frá Eyjafjallajökuls- og Grímsvatna eldgosi (sennilegast blanda) fauk á haf út í dag.

MODIS image taken 2011-09-09 at 11:30 (NASA/Rapidfire).

MODIS image taken 2011-09-09 at 13:25.

MODIS image 2011-09-09 at 15:05.

Þíðir verulega slæm loftgæði á stóru svæði, til dæmis við Raufarfell.

Grein um sandstorma og loftgæði

Nú er komin út grein mín og meðhöfunda um sandstorma og loftgæði í Reykjavík í vísindaritinu Atmospheric Environment.

Hér má finna greinina á vefnum http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1352231011005061.

Einnig er velkomið að biðja um pdf-eintak af greininni (lokaútgáfu).

Tilvitnun í greinina er:

Throstur Thorsteinsson, Guðrún Gísladóttir, Joanna Bullard and Grant McTainsh. 2011.
Dust storm contributions to airborne particulate matter in Reykjavík, Iceland.
Atmospheric Environment, 45: 5924 - 5933.

Hluti af mynd 5 úr greininni. MODIS mynd frá NASA/Rapidfire.

Plöntusvif í Barents hafi

Gervitunglamynd (NASA MODIS) teking þann 16. ágúst, 2011, yfir Barents hafinu (sjá kort hér að neðan).
(Mynd NASA/Rapidfire)
Plöntusvif, eða nánar blaðgrænan (e. chlorophyll) litar hafið skemmtilega á þessari mynd – sjá nánar hér að neðan (á ensku).

Smellið á myndir til að fá stærri útgáfu (Kort frá Google maps)
Um plöntusvif og blaðgrænu
At the base of the ocean food web are single-celled algae and other plant-like organisms known as phytoplankton. Like plants on land, phytoplankton use chlorophyll and other light-harvesting pigments to carry out photosynthesis, absorbing atmospheric carbon dioxide to produce sugars for fuel. Chlorophyll in the water changes the way it reflects and absorbs sunlight, allowing scientists to map the amount and location of phytoplankton. In many coastal areas, the rising slope of the sea floor pushes cold water from the lowest layers of the ocean to the surface. The rising, or upwelling water carries iron and other nutrients from the ocean floor.
(Adapted from http://earthobservatory.nasa.gov/GlobalMaps/view.php?d1=MY1DMM_CHLORA)


Þröstur Þorsteinsson.

Sand- og ösku stormur á Suðurlandi

Á Raufarfelli náði styrkur svifryks (PM₁₀) 590 micro-g/m³ rétt fyrir klukkan 16:00 í dag, 14. ágúst 2011.
Sterk norðanátt blæs sandi af Landeyjasandi yfir Vestmannaeyjar og væntanlega ösku af svæðinu nærri Mýrdalsjökli.
Í Stórhöfða, Vestmannaeyjum, var vindurinn úr norðri, 21 m/s kl. 16:00. Milli 12 og 13 í dag var vindurinn 15 til 18 m/s úr NNA.

Gervitunglamynd tekin kl. 12:35 af Terra tungli NASA (mynd NASA/Rapidfire og VÍ).
  Þröstur Þorsteinsson.
Umhverfis- og auðlindafræði & Jarðvísindastofnun Háskólans, Háskóli Íslands, Sturlugata 7, 101 Reykjavík.

Öskustormur af yfirborði Vatnajökuls

Grímsvötn, staðsett þar sem “T” í Vatnajökull er á kortinu (frá LMI.is).
Síðastliðinn sunnudag, þann 7. ágúst, 2011, um klukkan 14:05 var greinilegur öskustormur frá Grímsvatna-svæðinu á Vatnajökli.

Þessi mynd frá 14:05 (að ofan), og frá 14:20 (mynd að neðan), sýna þetta nokkuð vel (myndir frá NASA/Rapidfire og VÍ).

Takið líka eftir flotta lægðasnúðnum rétt fyrir utan Reykjanesið.
Á BTD mynd sést þetta einnig mjög vel (vann með Hróbjarti Þorsteinssyni (VÍ) að BTD; hann benti mér einnig á þennan atburð).

Samsé, nokkuð óvanalegur atburður, öskufok af yfirborði jökuls.

Fjöldi Homo sapiens réði úrslitum um örlög Neanderthal manna

Samkvæmt nýrri rannsókn vísindamanna frá Cambridge¹ var það hreinlega fjöldi Homo sapiens sem réði úrslitum um örlög Neanderthal manna.

Það er að segja, það margir nútímamenn (Homo sapiens), um 10-sinnum fleiri en þeir Neanderthal menn sem fyrir voru, fluttu yfir til Evrópu fyrir um 40 þúsund árum að veiðilendur og aðföng urðu að skornum skammti fyrir þá sem ekki tilheyrðu þróaðra félagskerfi nútímamannsins.

Neanderthal menn höfðu þrifist í um 300 þúsund ár í mið- og vestur Evrópu.

Að þessari niðurstöðu komust vísindamennirnir með nákvæmri tölfræði á fornleifum í SV Frakklandi.

Niðurstaðan er samsé að 10-sinnum fleiri nútímamenn hafi komið á svæðið, eins og sést á:

* Auknum fjölda "samkomustaða" (e. occupied sites).

* Meira af fornminjum á hverjum stað.

* Mun stærri svæði undirlögð á hverjum stað - merki um þróaðri félagsvitund (e. socially integrated social groupings).

Ekki bara fjöldinn, heldur einnig þróaðri aðferðir við veiðar nútímamannsins, betra skipulag og aðferðir við fæðuöflun og geymslu, áttu sinn þátt í því að Neanderthal mönnum fækkaði hratt. Einnig virðist sem samvinna milli hópa nútímanna hafi verið góð, skart og annað sem klárlega var notað til að styrkja vinabönd.

Ef nútímamaðurinn og Neanderthal menn þróuðust í 500 þúsund ár í sitthvoru lagi, þá þarf ekki að koma á óvart að mikill munur hafi verið á þessum tveimur tegundum.

¹ Professor Sir Paul Mellars, Professor Emeritus of Prehistory and Human Evolution, and Jennifer French, a second-year PhD student

Unnið upp úr:Strength in numbers: "(University of Cambridge) New research sheds light on why, after 300,000 years of domination, European Neanderthals abruptly disappeared."

Jörðin gildnar / Planet Earth getting fatter

Vatn sem bráðnar á Grænlandsjökli og Suðurheimskautinu leitar til miðbaugs og veldur því að jörðin verður gildari um miðbaug. Jarðskorpuhreyfingar taka árhundruð og þúsund, þannig að fyrst um sinn gildnar jörðin.

English version:
http://www.physorg.com/news/2011-07-earth-fatter.html

Earthquakes in Japan 2011-03-11

Many large earthquakes have rattle Japan this morning.

The list below is from USGS, showing earthquakes in the world having a magnitude greater than M 5.0. As can bee seen, Japan has experienced many, 16, such between 5:46 UTC and 7:42.

Associated is the risk, and realization of tsunami (up to 10 m high).

Some Antarctic ice is forming from bottom

From http://www.eurekalert.org/pub_releases/2011-03/leo-sai030111.php

Caption: Radar image shows the Gamburtsev Mountains (bottom) overlain by the ice sheet, which has been deformed by a bulge of refrozen ice (center).

Credit: Courtesy Bell et al., 2011